Zwiedzanie zamku Czocha to próba odkrycia jego sekretów. Ukryte przejścia, tajne pokoje, zagadkowe działania. Nie często się zdarza, aby to ta najnowsza historia obiektu pobudzała wyobraźnie najbardziej.
Pozostając w aurze tajemnicy, w jaką niewątpliwie wpędziła nas wizyta w tajnej kopalni Uranu, odwiedziliśmy jeden z bardziej tajemniczych zamków Dolnego Śląska - zamek Czocha. Magnetyzm tego miejsca oraz urokliwa okolica przyczyniły się do nakręcenia tu kilkudziesięciu filmów, w tym Tajemnicy Twierdzy Szyfrów oraz polskiej wersji Wiedźmina. Na nas również oddziaływał ten klimat i tylko czekaliśmy okazji, aby pojawić się w okolicy.
Z kopalni Kowary do miejscowości Leśna jest godzina drogi, dodając po drodze szamkę w Smażalni Ryb u Andruszka (dobre jedzenie i ładne okoliczności przyrody podczas spożywania) na miejsce dotarliśmy solidnie po południu. Jednak udało się załapać na jedno z ostatnich wejść plus pogoda znacząco się poprawiła, więc wszystko się idealnie poukładało. Nawet chwilka na leżakowanie nad jeziorkiem się znalazła.
 |
| jedliśmy obiad z takim widoczkiem |
Co warto wiedzieć o zamku Czocha?
Najwcześniejsze wzmianki o warowni w tym miejscu pochodzą z XIII wieku. Początkowo drewniana, później murowana, przez pewien czas była punktem granicznym i to właśnie granic miała strzec. Nie ma pewności kto był fundatorem zamku. Pewniejsze informacje historyczne pochodzą z początku XIV wieku i jest to typowe dla zabudowań z okolicy przechodzenie twierdzy z rąk do rąk.Dopiero w 1451 roku zamek zostaje siedzibą rodu von Nostitz na 250 lat. Pierwszy właściciel z rodziny - Kaspar swoimi poglądami i walkami z husytami tak zaplusował u papieża, że ten wydał specjalną bullę, na mocy której ich majątek był nie do ruszenia, nawet przez królów pod groźbą ekskomuniki. Późnej na zasadzie sukcesji wszystkie dobra przechodziły przez męskich potomków. W tym czasie zamek Czocha był przebudowywany w stylu renesansowym, wzmacniany fortyfikacyjnie, a okolica rozwijana górniczo. W 1645 Szwedzi oblegają twierdze, ale bez większych sukcesów.
W 1700 roku kończy się epoka von Nostitz na zamku, a rozpoczyna von Uechtritz. Ta rodzina panuje na zamku do 1909 roku (z 16 letnią przerwą w latach 1766-1782). W tym czasie kobitki, którym w spadku należał się zamek musiały wychodzić za kuzynów, aby twierdza nie wyszła poza rodzinę. Rekordzistka Elżbieta wychodziła 3 razy za mąż. Za jej kadencji, podczas pogrzebu drugiego męża doszło do katastrofy budowlanej. Kondukt żałobny wszedł na spróchniały most zamkowy, który nie wytrzymał i się zawalił. Część uczestników zginęła spadając do suchej fosy. Kolejnym tragicznym wydarzeniem był pożar w 1793 roku w wyniku którego spłonęła znaczna część zamku wraz z zabytkowym wyposażeniem.
Ostatnim właścicielem twierdzy był niemiecki przedsiębiorca i bogacz Ernst Gutschow. To jemu zawdzięczamy obecny wygląd zamku Czocha, inspirowany gotykiem angielskim z czasów Tudorów, pełnym ukrytych przejść i tajemniczych komnat. Warownia stała się uosobieniem średniowiecznego zamczyska rodem z legend i miała być biletem do tytułu szlacheckiego (cesarz nadawał tytuły na podstawie majątku i siedziby z rycerskim rodowodem).
Podczas wojny była prawdopodobnie ważnym węzłem komunikacyjnym dla Niemiec, jak również miejscem gdzie pracowano nad tajną bronią i testowano małe łodzie podwodne. Zamek opuszczono w pośpiechu uciekając przed Armią Czerwoną zabierając tylko największe skarby, te mniej ważne zamknięto w skarbcu.
Więcej informacji o zamku i jego historii na stronie Zamki Polskie.
Legendy zamku
Jak każdy szanujący się zamek, Czocha również ma swoje duchy i swoją legendę.
Wg niej Christoph von Nostitz wziął za żonę kuzynkę cesarza Gertrudę. Była ona szpetnej urody, ale pięknego majątku. Po ślubie jednak się okazało, że ten majątek to sprytny zabieg marketingowy, aby starsza już kobieta (na tamte standardy pewnie o zgrozo 30 letnia) wyszła za mąż. Christoph po tej wiadomości nie ukrywał, że trzymanie za rękę podczas ślubu to ostatnia bliskość na jaką żona może liczyć od niego. Wszystko byłoby dobrze, gdyby nie był psem ogrodnika, a biedna kobiecina nie miała swoich potrzeb. Po powrocie z długiej podróży zastał żonę brzemienną, co zirytowało go na tyle mocno, że wytargał ją za włosy na dziedziniec i po krótkich negocjacjach wrzucił do tamtejszej studni.
Pomysł z topieniem spodobał się kolejnym mieszkańcom Czocha i już syn Christopha zastosował go wobec swojej niewiernej żony, za romans z woźnicą. Natomiast pewna Urlika zdążyła już urodzić nieślubne dziecko. Sama została utopiona, a dziecko zamurowano w kominku w komnacie marmurowej.
Studnia została nazwana Studnią Niewiernych Żon i poza możliwością usłyszenia próśb o pomoc z jej głębi istnieje możliwość szybkiego wyłysienia. Wystarczy być niewiernym i zajrzeć do jej środka.
Zwiedzanie zamku Czocha
Bilet, który wybraliśmy poza zwiedzaniem wnętrza zamku pozwalał nam zobaczyć Gabinet Osobliwości i sale tortur.
Gabinet Osobliwości nie zrobił na nas oszałamiającego wrażenia, albo po prostu nie umieliśmy docenić skarbów które się tam znajdują. Ważnego kontekstu nadają opisy tych przedmiotów, często wyjaśniając co to w ogóle jest. Wg nas można zobaczyć, ale nie trzeba.
 |
| mundur ułański |
 |
| szabla masońska |
Po wnętrzu Czocha oprowadzał nas przewodnik, którego bardzo fajnie się słuchało. Krótko przybliżył historię zamku i skupił się najbardziej na ostatnim właścicielu i okresie II WŚ. Wnętrze zrobiło na nas duże wrażenie, a tajne przejścia w ogóle nas kupiły, bo kto nie chciałby mieć ukrytej biblioteczki rodem z Hogwartu. Trochę mniejszy entuzjazm wzbudziła w nas wizja zapadni w łóżku w apartamencie wynajmowanym obecnie głównie nowożeńcom, ale kto co lubi. Zwieńczeniem było wyjście na wieżę widokową i piękna panorama na pobliskie jeziorko.
 |
| wejście do zamku |
 |
| podziemie zamku - przedstawienie jak mogły wyglądać działania podczas II WŚ |
 |
| zebrany sprzęt |
 |
| tajemnicza biblioteka |
 |
| łóżko z zapadnią, prawdopodobnie |
 |
| widok z wieży |
 |
| dziedziniec zamkowy |
 |
| taka tam zwykła szafa ... |
 |
| ...z małą niespodzianką |
Sala Tortur to bardzo pozytywne zaskoczenie. Spodziewaliśmy się standardowo pomieszczenia z kilkoma narzędziami i opisami mniej lub bardziej obrazowymi. Dostaliśmy może mniej urządzeń, ale za to kilka przerażających opowieści przedstawionych w zainscenizowanej pod historię scenerii. Wg nas jak lubicie historie z dreszczykiem warto zobaczyć.
 |
| wejście do sali tortur |
